Recenzja książki „Nauka o ajurwedzie w praktyce” Acharya Balkrishna

Ajurweda jest integralną metodą holistycznego leczenia człowieka, opartą na starożytnej filozofii indyjskiej. Jest to nauką o życiu, zajmującą się zapobieganiem chorobom, lub usuwaniem ich rzeczywistych przyczyn, a nie tylko objawów, jak współczesna medycyna.

Dążąc do poprawy jakości życia przeczytałam już kilka książek o ajurwedzie i podczas pobytu w Indiach konsultowałam się osobiście z lekarzami ajurwedyjskimi. Jednak pewien głód wiedzy jeszcze we mnie pozostał dlatego bardzo ucieszyłam się, gdy dostałam do ręki książkę „Nauka o ajurwedzie w praktyce. Kompedium zasad zdrowego życia”, autorstwa Acharya Balkrishna.

Ta książka to prawdziwe kompendium zarówno dla osób, które dopiero zaczynają interesować się tematem, jak i dla tych, które mają już w nim spore rozeznanie. Pierwsza połowa książki to porcja solidnej akademickiej wiedzy. Autor zaczyna od wprowadzenia dotyczącego pochodzenia Ajurwedy, cytując fragmenty starożytnych tekstów wedyjskich, a następnie szczegółowo opisuje wszystkie jej podstawy.

Dowiadujemy się więc, że Ajurweda zajmuje się leczeniem człowieka na trzech wymiarach życia: cielesnym, psychicznym i duchowym, ponieważ wszystkie te trzy elementy są ze sobą silnie powiązane i wzajemnie decydują o zdrowiu człowieka. Metaforycznie rzecz ujmując, ciało jest rydwanem, umysł woźnicą, a świadomość podróżnikiem. Aby czytelnik mógł lepiej zrozumieć wszystkie procesy biologiczne i energetyczne zachodzące w człowieku, to autor szczegółowo przedstawia wszystkie elementy tej struktury.

Poznajemy strukturę ciała: trzy dosze – filary energii biologicznej (vata, pitta, kapha), których zaburzenie wywołuje chorobę; siedem dhatu – podstawowych tkanek ciała, esencję życiową, tkanki drugorzędne i mala – zbędne produkty przemiany materii, których zaburzone wydalanie z organizmu również powoduje chorobę. Odpowiedzialny za rozkład toksycznych substancji jest Agni – ogień trawienny i metaboliczny.

Kolejno autor opisuje sattwiczną, radżasową i tamasową naturę umysłu, który jest łącznikiem pomiędzy świadomością, a narządami zmysłów. A następnie przedstawia czym jest według Ajurwedy dusza – Atma – niezniszczalna świadomość, która nie umiera wraz ciałem. Potem dowiadujemy się, że człowiek posiada pięć powłok ciała, a każda z nich ma znaczenie dla zdrowia, i o każdą z nich należy szczególnie dbać. Powłoka fizyczna wymaga odpowiedniej diety; dla powłoki życiowej najlepsze są praktyki oddechowe; dla instynktowej – joga; dla intelektualnej – medytacja, a dla powłoki emocjonalnej zaleca się dobre nawyki codzienne.

W dalszej części książki poznajemy naturę leczniczych pokarmów i substancji mineralnych, tych związanych z glebą, pochodzących z roślin i tych pochodzących od zwierząt. Poznajemy też charakterystykę smaków i ich wpływ na dosze oraz działanie energetyczne pokarmów. Następnie poznajemy trzy filary zdrowego życia, jakimi są: dieta, sen i wstrzemięźliwość, oraz podstawowe zasady jak o nie dbać, zgodnie posiadaną z konstytucją ciała, która to określa odpowiednią dietę, styl życia i podatność na choroby.

Tak jak wspominałam wcześniej książka ta jest naprawdę kompletnym, akademickim wręcz, podręcznikiem dla ludzi głodnych wiedzy a ajurwedzie, ale nie tylko. Jeśli kogoś nie interesują te wszystkie szczegóły, a tylko chce wiedzieć jak żyć zdrowo, to może przejść bezpośrednio do drugiej części książki i zapoznać się z kolejnymi rozdziałami zawierającymi konkretne zalecenia dotyczące zdrowego trybu życia, zgodnego z konstytucją ciała, rytmem dnia i porami roku.

W dalszej części książki znajdziemy m.in. rozdział zawierający opisy zastosowania leków z kuchennej apteki oraz zalecenia dotyczące trybu życia w ciągu dnia i nocy. Zalecenia na dzień obejmują nawyki żywieniowe, metody oczyszczania ciała, masaże, ćwiczenia fizyczne, pielęgnację twarzy, oraz terapię zapachami. Jest też część zaleceń, które mogą wywołać lekki uśmiech, jak np. zakaz kapania się w ubraniu i bez wcześniejszego umycia zębów, albo zakaz samotnych wypraw do dżungli lub rzeźni. Zalecenia na noc dotyczą jakości snu i aktywności seksualnej.

Część osób może też zainteresować rozdział dotyczący przyczyn i leczenia otyłości oraz niedowagi. A wszystkich na pewno zainteresuje ogólny rozdział dotyczący zasad spożywania pokarmów i płynów, czyli charakterystykę poszczególnych pokarmów oraz zasady ich łączenia i ich wpływ na poszczególne dosze (filary energii biologicznej). Rozdział ten zawiera też zasady co do ilości i czasu spożywania pokarmów, oraz stanu umysłu podczas ich przygotowania i spożywania.

Znajdziemy też rozdział dotyczący chorób, ich klasyfikacji, przyczyn, diagnozowania i leczenia, które to musi odbywać się na trzech poziomach: racjonalnym – obejmującym dietę i substancje lecznicze; psychologicznym, który oznacza powstrzymywanie się od negatywnych emocji; oraz duchowym – poprzez śpiew, użycie kamieni szlachetnych, oraz stosowanie rytuałów. Książka zawiera również rozdział przedstawiający lecznicze ćwiczenia jogi i praktyki oddechowe. Wisienką na torcie są piękne historyczne ilustracje oraz tabele podsumowujące właściwości i działanie substancji spożywczych, terminologię oraz indeks nazw botanicznych roślin leczniczych.

Polecam każdemu przeczytanie tej książki i stosowanie się do zasad ajurwedy. Ja osobiście jodze i ajurwedzie zawdzięczam zdrowie i wolność od leków, których tradycyjna medycyna zalecała mi stosowanie do końca życia. Warto!

Nauka o ajurwedzie w praktyce. Kompendium zasad zdrowego życia
autor: Acharya Balkrishna
wydawnictwo: a-ajurweda.pl

Acharya Balkrishna agni ajurweda