Co to jest ashtanga joga? 

Czy Ashtanga Joga to jedynie styl Hatha jogi pochodzący z miasta Mysore w południowych Indiach? Czy może jest to znacznie szersze zjawisko?

Ashtanga Joga w bezpośrednim tłumaczeniu oznacza Joga ośmioczłonowa (ashto – osiem, anga człony). Synonimy Ashtanga Jogi to Joga Patanjalego, Raja Yoga, Joga Klasyczna, Joga Indyjska, a w kulturze Indii, po prostu Joga. Ashtanga Joga została opisana w tekście Jogasutry którego autorstwo przypisuje się mitycznemu mędrcowi Patanjalemu. Temu samemu Patanjalemu przypisuje się również historycznie pierwszy tekst o gramatyce, a także tekst o medycynie.

Ashtanga vinyasa joga, a Joga Patanjalego

Szczególnie wart odnotowania jest często nieznany fakt, że ashtanga joga nie ogranicza się jedynie do stylu hatha jogi spopularyzowanego przez K. Pattabhi Joisa z Mysoru w południowych Indiach. Ashtanga yoga obejmuje wszystkie znane nam współcześnie, indyjskie systemy hatha jogi, raja jogi, tantra jogi, jnana Jogi, karma jogi, kriya jogi czy nawet bhakti Jogi. Do ashtanga jogi bezpośrednio odwołują się również niemal wszystkie pochodzące z Indii systemy Hatha jogi. Wśród nich najbardziej znane to Sivananda, Iyengar, czy właśnie ashtanga vinyasa w tradycji z Mysore. Systemy tantra jogi takie jak kundalini także odwołują się do Jogasutr. Niemal wszyscy znani nam indyjscy Jogini i nauczyciele duchowi nauczali w duchu Jogasutr Patanjalego. Wśród najbardziej znanych mistrzów, którzy rozprzestrzenili Jogę Patanjalego poza granicami Indii, powinniśmy wspomnieć Swami Vivekananda, Swami Rama, Paramahansa Jogananda, Swami Kuvalayananda czy Śrī Yogendra.

Największy jednak wpływ na recepcję jogi w całym współczesnym świecie wywarło nauczanie profesora Śrī T Krishnamacharya z Mysoru oraz jego wybitnych uczniów: BKS Iyengar, znanego jako twórca jogi Iyengara, Pattabhi Jois, który rozpropagował styl zwany Ashtanga Vinyasa, Indra Devi, która uczyła m.in. gwiazdy Hollywood w tym Marilyn Monroe, syn Krishnamacharyi – TKV Desikachar, który nauczał podejścia zwanego Vinijoga, Srivatsa Ramaswami, który nazwał swój styl Vinyasa Krama czy AG Mohan, który założył szkołę o nazwie Svastha.

Definicja Jogi wg Patanjalego

W Jogasutrach Patanjalego znajdujemy taką oto definicję jogi:

Joga jest obserwacją aktywności umysłu w celu zatrzymania niepotrzebnych procesów mentalnych. Wówczas widzący (świadomość) rozpoznaje swoją prawdziwą naturę. W takiej sytuacji uwaga może być, bez dalszych przeszkód, kierowana i utrzymywana w dowolny sposób.

Joga wg. Patanjalego to także proces od Duhkha (dosłownie niedola, przeszkoda) do Sukha (dosłownie dobre miejsce, łatwość, lekkość, przyjemność).

Patanjali wskazuje szereg przyczyn Duhkha. Jest to m.in. niewiedza, negatywizm, napięcie, rozproszenie, skrępowanie, ociężałość, brak uważności, pomieszanie zmysłów, choroba, pycha, lęk, przywiązanie materialne, brak wigoru, awersja do rozwoju. 

Natomiast Sukha to m.in. spokój i klarowność myśli, komfort w ciele, uważność, witalność, przyjemność, otwartość, współczucie, wdzięczność, pozytywizm, chęć rozwoju, zdrowie, wolność).

Osiem członów jogi Patanjalego to:

1. Yama – 5 zasad dyscypliny społecznej

– Ahimsa – niekrzywdzenie;

– Satya – uczciwość;

– Asteya – brak chciwości;

– Brahmacharya – kontrola pożądania;

– Aparigraha – niegromadzenie ponad potrzeby.

2. Niyama – 5 zasad dyscypliny indywidualnej:

– Saucha – oczyszczanie zarówno ciała jak i umysłu; rozumiana jako uzdrawianie, pozbywanie się toksyn fizycznych i mentalnych;

– Santosha – zadowolenie z tego co jest;

– Tapas – dyscyplina, praktyka;

– Svadhyaya – studiowanie, samopoznanie, praktyczne rozpoznanie wiedzy;

– Iśwara Pranidhana – poświęcenie wyższym celom, działanie dla dobra innych.

3. Asana – pozycja nieruchoma i wygodna.
4. Pranayama – kontrola energii poprzez regulację oddechu – kontrolowany, równy, swobodny oddech.
5. Pratyahara – odklejenie uwagi od automatycznych procesów zmysłowych i skierowanie jej na doświadczenia wewnętrzne.
6. Dharana – koncentracja, skupienie uwagi na tym co jest tu i teraz – np. w praktyce Hatha jogi, koncentrujemy uwagę na obserwacji interakcji oddechu z odczuciami w ciele.
7. Dhyana – obserwacja procesów wewnętrznych, uważność, medytacja, świadomość tu i teraz, obecność, doświadczanie tego co jest.
8. Samadhi – dosłownie oznacza ‘podążać razem’, pochłonięcie, doświadczenie jedności, połączenie, współodczuwanie.

Najlepszą książką do zapoznania się i łatwego zrozumienia filozofii ashtanga jogi jest ostatnio wydana w Polsce książka Eddie Stern: Jedna Prosta Rzecz

ashtanga joga ashtanga vinyasa joga definicja jog Joga