fot. Elżbieta Socharska

Joga dla zaawansowanych

Mędrzec Patanjali w Jogasutrach przekazuje wskazówki, jak powinna wyglądać praktyka jogi. Oto kilka sutr niezwykle istotnych dla praktykujących:

Samadhi Pada, sutra 1: „atha yoganusasana”, oto teraz przedstawia się naukę jogi, teraz też dyscyplina jogi. Roz­wijając tę myśl, należy dodać, że wiedza o jodze przekazy­wana jest teraz. To „teraz” jest niezwykle istotne. Chodzi o zrozumienie znaczenia tego słowa, a także dyscypliny. „Teraz” oznacza: „jestem gotowy przyjąć naukę w takim sta­nie, w jakim jestem teraz”, a także chodzi o to, iż przekaz wiedzy następuje w czasie teraźniejszym. Bądź tu i teraz. Z punktu widzenia jogi przeszłość i przyszłość nie mają znaczenia. Dyscyplina to nic innego, jak umiejętność bycia uczniem (z łac. discipulus – uczeń), tym, który jest gotowy do przyjęcia i zastosowania wiedzy.

Sutra 2 z Samadhi Pada to „yogah cittavritti nirodhah” i oznacza kres jogi, ostateczne spełnienie, osiągnięcie stanu zjednoczenia, integracji na skutek zatrzymania poruszeń w świadomości.

Jak to osiągnąć?

W drugiej części Jogasutr Sadhana Pada, sutra 1, Patanjali mówi „tapah, svadhyaya, Iśvarapranidhanani kriya – yogah” to trzy filary jogi, bez których praktyka pozbawio­na jest sensu. Praktyka jogi jest jogą działania i składają się na nią samodyscyplina, samopoznanie oraz poddanie się.

Tapah (zapał) rozwija praktykującego, ucząc właściwego działania na poziomie ciała, dążąc do osiągnięcia czystości, tak aby mógł dostrzec, że istnieje coś, co jest znacznie więk­sze od niego.

Svadhyaya (samopoznanie) przez wnikliwe studiowanie swego wnętrza oraz umysłu prowadzi praktykującego do wiedzy. Dzięki temu może on wzrastać od wewnątrz, roz­palając iskierkę, która zapłonie wielkim światłem.

Iśvarapranidhanani (poddanie się) pomaga uwolnić się z więzów ego, osiągnąć czystość i stan medytacji.

fot. Elżbieta Socharska

To wydaje się proste, więc dlaczego nie robię postępów?

Sadhana Pada, sutra 3: „avidia, asmita, raga, dveśa, abhi­nivesah-kleśah” to pięć uciążliwości lub przeszkód zabu­rzających świadomość, występujących na poziomie inte­lektualnym, emocjonalnym i instynktownym: niewiedza, ego-poczucie własnego ja, przywiązanie, niechęć i lęk.

Zawsze kiedy wyjeżdżam do Indii, moja znajoma, która nigdy nie była za granicą, mówi: „I chce ci się jechać tam, gdzie jest taka bieda, niesprawiedliwość i przemoc?”. Ona swą wiedzę opiera na obrazie Indii zaczerpniętym z jakie­goś filmu. Na nic się zdaje przekonywanie. Niewiedza, pod­parta i filtrowana przez ego, przywiązanie do swego i nie­chęć przed nowym, zabarwione lękiem o utratę iluzji. Tak działają klesie.

Czyż nie spotykamy się z tym na co dzień w naszej praktyce jogi, wykonując asany? Nie wiemy, jak wykonać je popraw­nie, ale przecież jesteśmy już zaawansowani, praktykujemy 3-5 lat. Nasze ego, przywiązanie do znanego, niechęć do zmian i obawa przed utratą tego, co mamy, nie pozwalają ruszyć z miejsca. Joga to przede wszystkim gotowość na doświadczenie czegoś nowego. Bez tego nie będzie trans­formacji.

Technika, technologia i rezultat

Asana, pozycja ciała w jodze, jest techniką, procesy zacho­dzące w nas w czasie wykonywanej asany są technologią, a stan umysłu – rezultatem dobrze wykonanej praktyki. Technika jest niezwykle ważna, dlatego że stymuluje wła­ściwe lub niewłaściwe procesy technologiczne, od których przecież zależy efekt.

Weźmy zaawansowany technicznie komputer (technika), oprogramowanie (technologia) i posiadającego wiedzę i ta­lent użytkownika, np. architekta. Rezultatem jego działa­nia będzie nowa jakość. Nietrudno wyobrazić sobie efekty pracy osoby potrafiącej jedynie włączyć komputer, a nie­znającej możliwości programu.

Jogasutry