Jaką matę wybrać? Mata do jogi

Wybór materiału, na którym ćwiczysz jogę to bardzo subiektywna sprawa. Pierwotnie, w Indiach, praktykowano na skórach zwierzęcych lub matach wykonanych z trawy i przykrytych dla zachowania higieny płóciennym materiałem. Pierwsze filmy (z 1938 roku), rejestrujące podczas praktyki Sri Tirumalai Krishnamacharię (nauczyciela K. Pattabhiego Joisa i BKS Iyengara) pokazują Go ćwiczącego na dywaniku.

Wraz z rozwojem jogi na Zachodzie zaczęto produkować maty, których celem było podniesienie komfortu praktyki (m.in. większa przyczepność) jak i większa mobilność (dywanik swoje waży).

Dziś mamy do wyboru szeroką paletę mniej lub bardziej profesjonalnych mat do jogi. Czym masz się kierować przy wyborze tej najlepszej? Przede wszystkim Twoimi indywidualnymi preferencjami. Każdy ma trochę inne oczekiwania co do maty i warto poświęcić chwilę na wybór, by móc potem z przyjemnością stawać na niej do codziennej praktyki.

Aby ułatwić Ci wybór, nasi autorzy przetestowali i opisali 14 mat: zarówno takich, na których sami ćwiczą od lat jak i nowości na rynku.

Wybraliśmy dziewięć kryteriów, które będą dla Ciebie pomocne przy wyborze maty:

1. przyczepność: mata ma Ci pomagać w wykonaniu asany, a nie przeszkadzać: przyczepność maty zależy zarówno od materiału, z jakiego jest wykonana jak i od Ciebie – np. czy podczas praktyki pocą Ci się dłonie i stopy, czy od Twojego zaawansowania w praktyce (gdy umiesz prawidłowo pracować w asanie jest ona zwarta i praca ciała sama Cię w niej „trzyma”);
2. materiał: do wyboru masz:
   • ekologiczne maty z naturalnego kauczuku – biodegradowalne oraz – jak na gumę przystało – bardzo przyczepne,
   • PCW (polichlorek winylu, eng. PVC) – syntetyczny materiał – maty renomowanych marek mają certyfikat Oeko-Tex Standard 100 poświadczający brak toksycznych substancji (które mogą być składnikiem PCW); przyczepność takich mat bardzo zależy od modelu, maty z PCW nie są biodegradowalne,
   • połączenie materiału naturalnego z syntetycznym np. kauczuk z poliuretanem, PCW z jutą lub kauczuk z mikrofibrą – te ostatnie są dopiero stosunkowo od niedawna na polskim rynku i wyróżnia je aksamitna gładkość i fakt, że nabierają większej przyczepności dopiero, gdy stają się wilgotne (np. od Twoich spoconych dłoni lub stóp, praktyki w wilgotnym i ciepłym klimacie/pomieszczeniu, czy wręcz producenci zalecają lekkie spryskanie ich wodą przed rozpoczęciem praktyki).Od rodzaju materiału zależy nie tylko przyczepność maty ale i jej sprężystość (stopień odpowiedzi na nacisk ciała) – choć tutaj wpływ ma także grubość maty;
3. grubość: od 0,9 do 6 mm – w tej rozpiętości każdy znajdzie coś dla siebie; od grubości maty zależy jej twardość (choć tutaj równolegle wpływ ma rodzaj materiału, z którego jest ona wykonana) – czy jest sztywna czy elastyczna (np. czy możesz ją łatwo złożyć) i sprężystość (stopień odpowiedzi na nacisk ciała) – oba te parametry mają przełożenie na to, na ile mata będzie izolowała Cię od podłogi i chroniła Twoje stawy (są to jednak bardzo subiektywne odczucia, zależne zarówno od Twojej budowy ciała, wagi jak i wrażliwości);
4. waga: zastanów się, czy będziesz często przemieszczać się ze swoją matą (codzienne wędrówki do szkoły jogi? czy może Twoja mata czeka tam na Ciebie?); jeśli dużo podróżujesz bardzo praktyczne okażą się maty typu „travel”, wyjątkowo lekkie i wygodne do składania (jednak często lepiej położyć je do praktyki na innej macie, bo są bardzo cienkie); z drugiej strony ciężkie maty, przez swoją wagę, mocno trzymają się podłoża i zazwyczaj się bardziej stabilne;
5. cena: rozpiętość od 70 do blisko 500 zł pozwoli Ci znaleźć dobrą matę na Twoją kieszeń; niektóre osoby wolą na początek wybrać tanią matę (bo nie są pewne, czy joga „to jest to”), jednak niedrogie maty bardzo się różnią między sobą (opisujemy Wam poniżej tylko te warte polecenia), a zła mata (np. kupiona w markecie) może zniechęcić Cię do dalszej praktyki („nic mi nie wychodzi”). Ponadto, gdy zainwestujesz w dobrą, dobraną do Ciebie matę, będziesz mieć zarówno przyjemność z praktyki jak i motywację do ćwiczenia („skoro już tyle mnie kosztowała, to…”) 😉
6. wytrzymałość: materiał i sposób wykonania maty ma wpływ na jej wytrzymałość: niektóre maty kauczukowe są bardzo trwałe, inne z czasem i intensywną praktyką zaczynają się przecierać, niektóre maty z PCW są nieśmiertelne, inne zaczynają się wykruszać;
7. higiena: część mat można prać w pralce (PCW, niektórzy piorą także maty kaczukowe), inne nie mają nawet szans się w niej zmieścić 😉 Do czyszczenia mat kauczukowych zalecane są środki na bazie octu (można samodzielnie przygotować taki roztwór) – mydło i inne detergenty nie są dla nich wskazane! Niektóre maty są bardzo podatne na zabrudzenia, zwłaszcza tłuste plamy od kremu (szczególnie te z warstwą poliuretanu czy PCW) – od którego tracą także zupełnie przyczepność;
8. dla kogo? niektóre maty są uniwersalne, inne są dedykowane do określonej praktyki, np. stylów dynamicznych (Ashtanga, vinyasa) czy gorących (Bikram joga, hot joga);
9. cechy szczególne: na koniec zwróć uwagę na to, czy mata Ci się podoba: niektóre modele mają szeroką gamę kolorystyczną, inne zostały ozdobione wzorami czy nadrukami (co dla niektórych osób będzie atutem, a dla innych elementem rozpraszającym podczas praktyki).

Jak widzisz, wybór maty to bardzo indywidualna sprawa. Dlatego nasi testerzy – autorzy Bosonamacie.pl i certyfikowani nauczyciele jogi, różnią się między sobą zarówno metodą i stylem praktyki, jak i mają swoje własne preferencje:

Julia Butrym-Południewska
Praktykuję jogę Iyengara od 15 lat. Przez te lata nie miałam wielu mat, bo te, które wybierałam były trwałe. Najważniejsze cechy to przyczepność (nie znoszę się ślizgać), grubość (optymalnie między 3 a 4 mm, chodzi przede wszystkim, aby mata sprężynowała), waga (często jeżdżę na warsztaty lub ćwiczę na dworze) oraz materiał, z jakiego jest wykonana (popieram wszelkie akcje ekologiczne).

Aldona Filipiuk
Od 2009 roku praktykuję Ashtanga jogę, która jest praktyką dość dynamiczną, dlatego przy wyborze maty najważniejsza jest dla mnie dobra antypoślizgowa powłoka, która zapewni mi stabilność w każdym momencie praktyki. W drugiej kolejności biorę też pod uwagę fakturę materiału, żeby mata była przyjemna w dotyku, a także jej grubość, żeby dobrze izolowała od podłoża, jednocześnie nie była zbyt miękka i nie utrudniała utrzymania równowagi. Z mniej praktycznych cech biorę pod uwagę kolor maty i wzór.

 Gosia Kobus-Kwiatkowska
Praktykuję od 7 lat. Moją praktyką własną jest Ashtnaga joga. Jednak od mat wymagam nie tylko tego, aby była wytrzymała w stylach dynamicznych, ale także aby zapewniała komfort dla wrażliwych stawów. Dla mnie mata „idealna” powinna być: wytrzymała, łatwa w transporcie, dobrze chronić wrażliwe stawy.

Piotr  Künstler 
Ćwiczę jogę od 29 lat, uczę od 17. Ćwiczę jogę Iyengara ale w bardzo zróżnicowany sposób. Robię praktykę zarówno dynamiczną jak i statyczną, niekiedy wręcz pasywną. Preferowane cechy maty: wolę maty niezbyt ciężkie, średnio grube 3 -5 mm i raczej twarde. PCW lub kauczukowe, bez dodatków materiału (np. juta). Zdecydowanie wolę maty głatkie bo te są wytrzymalsze – przy częstej praktyce maty z wypukłościami szybko zaczynają się kruszyć.

Olga Lasota
Od 2002 r. praktykuję jogę Iyengara. Bardzo duże znaczenie ma dla mnie przyczepność maty dająca stabilność w asanach. Lubię maty średnio twarde – takie odpowiadające na nacisk (dłoni, stopy) – sprężyste. Wolę także maty elastyczne, które można składać, np. do wariantów pozycji z wykorzystaniem krzesła etc. Wybierając matę chcę, by długo mi służyła i byla możliwie uniwersalna.

Marek Łaskawiec
Praktykuję Ashtanga jogę od 6 lat, 5-6 razy w tygodniu. Lubię maty, które dają stabilność, więc raczej twarde niż miękkie, i takie które nie ślizgają się. Na co dzień praktykuję na macie z naturalnego korka.

Agnieszka Passendorfer
Jogę praktykuję od ponad 20 lat (z przerwami). Bez przerwy od 5 lat Ashtangę, jak pan Bóg Ashtangi przykazał – o świcie, 6 dni w tygodniu, 2 godziny. Lubię ładne maty, trwałe, z dobrą przyczepnością. Mniej ważna jest cena (zamortyzuje się) i waga (mam jedną matę w szkole, drugą w domu – nigdzie ich nie noszę).

Maty do testów udostępnili nam:

Maty do jogi – jaką matę wybrać?

Krótkie podsumowanie technicznych parametrów testowanych mat:

Wyniki testów poszczególnych mat (kolejność alfabetyczna)

Bodhi Ashtanga Color

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Bodhi Ashtanga Color <<

Bodhi Kailash Premium

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć zdjęcie i wyniki testów)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Bodhi Kailash Premium <<

Bodhi Rishikesh Premium

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Bodhi Rishikesh Premium <<

Bodhi Phoenix

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Bodhi Phoenix <<

Jade Harmony

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Jade Harmony <<

Jade Travel

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Jade Travel <<

Joy in me Flow

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Joy in me Flow <<

Joy in me Pro

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Joy in me Pro <<

Manduka eKO Super Lite (travel)

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Manduka eKO Super Lite (travel) <<

Manduka eKO Lite

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Manduka eKO Lite <<

Manduka Pro

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Manduka Pro <<

Manduka X

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Manduka X <<

On the ground

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty On the ground <<

Sayoga cork mat

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Sayoga cork mat <<

Sayoga performance mat

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Sayoga performance mat <<

Yoga Design Lab Travel

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Yoga Design Lab Travel <<

Utupluti

(kliknij w minaturkę, by zobaczyć wyniki testów i zdjęcia)

>> zobacz powiększoną tabelę z wynikami testu maty Utupluti <<

* *  *

Jesienią odświeżymy nasz artykuł i napiszemy Wam więcej o trwałości mat oraz dodamy nowe propozycje