Joga dla osób starszych

Żyjemy coraz dłużej. Średnia wieku w Europie na początku XIX w. wynosiła około 30 lat, w XX w. zwiększyła się do ponad 40 lat, zaś obecnie wynosi około 70 lat. Jednak długość życia wiąże się z licznymi problemami zdrowotnymi. Joga może być bardzo pomocna w utrzymaniu dobrej formy również w podeszłym wieku!

Problemy jakie napotykają osoby starsze to m.in.:

• zapalenie stawów oraz ich zesztywnienie,
• ograniczona sprawność ruchowa,
• chroniczne bóle (stawów, narządów wewnętrznych, kręgosłupa),
• osteoporoza,
• niskie lub wysokie ciśnienie krwi,
• słaby sen,
• trudność w oddychaniu spowodowany zapadającą się klatką piersiową.

Współczesna medycyna próbuje rozwiązać te problemy przy pomocy leków lub zabiegów chirurgicznych. Na szczęście coraz większa liczba lekarzy i specjalistów zaczyna mówić o prawidłowej diecie, ruchu oraz aktywności umysłowej. Wykonując asany, praktykę oddechu i medytację poddajemy swój organizm treningowi i wpływamy pozytywnie na nasz umysł. Ruch powoduje uelastycznienie stawów i zwiększa ich mobilność. Gdy przestajemy wykorzystywać daną część ciała zaczyna ona sztywnieć, dlatego uzyskiwanie zwiększonego zakresu ruchu, jaki daje joga, przywraca nas do stanu naturalnego. Regularne ćwiczenia uelastyczniają mięśnie, uwalniając organizm od nadmiaru stresu i napięcia. Zwiększona mobilność ciała przywraca radość życia. Dodatkowo wzmocnione mięśnie powoduje że, stają się one tarczą ochronną dla kości. Tak, by w razie przypadkowego upadku, mogły zabezpieczyć przed urazami. Zdrowe, dobrze funkcjonujące mięśnie dają osłonę dla kręgosłupa i narządów wewnętrznych.

W metodzie Iyengara dużą uwagę zwracamy na symetrię ciała. Pozwala to lepiej się skoncentrować i wyciszyć umysł, ale też ma niebagatelne znaczenie dla zdrowia naszego kręgosłupa. Przybieranie jak najbardziej prawidłowej postawy wymusza uniesienie klatki piersiowej i wyprostowanie kręgosłupa. Otwartość przodu ciała i wzmocnienie pleców wpływa na pogłębienie oddechu, dzięki czemu pojawia się lepsza koncentracja, siła, witalność i jasność myślenia. Rozmaitość pozycji w jodze sprawia, że często zmieniamy ułożenie ciała względem siły grawitacji, np. unosząc nogi do góry czy opuszczając głowę w dół. Siła ciążenia pomaga w dystrybucji krwi w krwiobiegu, co zaczyna normować ciśnienie krwi. A dodatkowo pozytywnie wpływa na serce, które jest masowane przez narządy wewnętrzne, gdy jesteśmy na przykład pochyleni głową w dół. To tylko niektóre korzyści jakich można doświadczyć dzięki praktyce jogi w podeszłym wieku.

Na moich zajęciach jest wiele starszych osób, a ich możliwości są często większe niż osób dwudziestoletnich. W dzieciństwie miały one bardzo dużo ruchu, a to zostaje w ciele. Elastyczność powraca szybko – zdecydowanie więcej seniorów niż informatyków i pracowników biur potrafi zrobić skłon do przodu!

Na całym świecie prowadzone są liczne badania nad korzyściami płynącymi z jogi dla osób w podeszłym wieku. Okazuje się, że po zaledwie dziewięciu tygodniach praktyki (dwa razy w tygodniu po godzinie zajęć jogi według metody B.K.S. Iyengara) starsze kobiety miały większą mobilność stawu skokowego i stopy co chroniło je przed upadkami i dawało większą pewność siebie. Badania z roku 2002 wykazały, zmniejszenie przewlekłych bóli oraz obniżenie lęku, w konsekwencji poprawę nastroju. W badaniach Nagendara i Seethalakshmi (1991 r.) stwierdzono redukcję trudności zw. z oddychaniem. Indian Journal of Medical Research opisał poprawę jakości snu po regularnej praktyce dwóch sesji jogi tygodniowo. Damodoran, Malathi, Patil, Shah, Suryavanishi i Marathe pisali o swoich badaniach nad potencjałem terapeutycznym jogi pod kątem ryzyka ze strony układu sercowo-naczyniowego. Rozległe badania prowadzone są nadal głównie przez instytuty z Stanów Zjednoczonych, Europy oraz Indii.

Decydując się na jogę, ważny staje się dobór metody oraz stylu, według którego będziemy praktykować. W metodzie B.K.S. Iyengara wzorujemy się na programie obowiązującym w Instytucie Iyengara w Punie (Indie). Miesiąc praktyki został podzielony na tygodnie i w każdym z nich wykonujemy inną pracę. Pierwszy tydzień pomaga wzmocnić i uelastycznić ciało, drugi daje odpoczynek i wyciszenie, kolejny dodaje energii i pobudza, by w ostatnim nauczyć się technik oddechowych i zregenerować się. Wiele szkół jogi prowadzi osobne zajęcia dla seniorów, ale często w grupach początkujących osoby starsze stanowią większość. Doświadczony nauczyciel jogi zawsze dostosowuje intensywność zajęć do uczestników. Warto też zapoznać się z ofertą Uniwersytetu Trzeciego Wieku w twoim mieście. Wielu znanych i bardzo doświadczonych nauczycieli jogi, prowadzi zajęcia w tych właśnie miejscach. Ważnym elementem dostępnym na zajęciach wg metody B.K.S. Iyenagara są pomoce. To koce, klocki, paski itd. Dzięki nim mimo ograniczonych możliwości ciała, możemy wykonywać pozycje w odpowiedni dla siebie sposób. Zatem ułatwień i udogodnień jest naprawdę dużo. Wystarczą tylko chęci, by móc czerpać garściami z korzyści jakie daje joga.

dzień babci dzień dziadka joga dla seniorów