Jestem świetnym nauczycielem

Nauczyciel i uczeń w relacji uczenia

Podstawową rolą nauczyciela jogi jest przekazywanie uczniom swojego doświadczenia i wiedzy na temat jogi oraz bezpieczne prowadzenie ich przez praktykę. Gdy nauczyciel dojrzewa bywa, że staje się również nauczycielem duchowym inspirującym swoich uczniów do rozwoju osobistego. Jednak relacja między nauczycielem jogi a jego uczniami nigdy nie jest jednostronna, a w każdym razie nigdy taka być nie powinna.

Jeśli umysł nauczyciela jest otwarty, niemal każda sesja jogi może stać się dla niego okazją do doskonalenia swoich umiejętności. Obserwacja uczniów i uczennic, ich różnorodności, zarówno w zakresie budowy ciała, jak i sposobu reakcji na zaproponowane techniki praktyki, to wszystko ogrom wiedzy, jaką nieustannie uczniowie przekazują nauczycielowi jako grupa i indywidualnie. Dzięki temu osoba, która naucza buduje swoje doświadczenie. Dokładna obserwacja uczniów i uczennic pozwala wyjść poza swoje osobiste doświadczenie jogi, które w pewnym sensie jest również ograniczeniem. Tak naprawdę kursy nauczycielskie są tylko wstępem, na których następuje poznanie podstawowych technik uczenia. Prawdziwy kurs nauczycielski rozpoczyna się, gdy zaczynasz prowadzić regularne zajęcia jogi i nigdy się nie kończy. Kurs ten jest ciągłym procesem korygowania, modyfikowania i doskonalenia sposobów i technik przekazywania jogi. Nieustannym procesem szukania efektywnej komunikacji oraz sposobów inspirowania podopiecznych.

Relacje zwrotne

W tym kontekście niezwykle ważne są również relacje zwrotne przekazywane bezpośrednio nauczycielowi przez uczniów i uczennice. Tu dotykamy pewnego niezmiernie ważnego problemu. Mianowicie, jeśli przyjrzymy się informacjom przekazywanym spontanicznie przez uczniów zauważymy, że zazwyczaj mają one charakter pozytywny. Jogini i joginki bardzo chętnie dzielą dobrymi doświadczeniami z zajęć, chwalą jakość sesji i nauczyciela czy nauczycielkę.

Jeśli jednak doświadczenia te są negatywne, nie przekazujemy ich już tak szybko akurat w tym obszarze. Jeśli uczeń lub uczennica gorzej czują się po sesji, osoba taka zazwyczaj, poza wyjątkami, wychodzi po cichu po zajęciach i już nigdy nie wraca, a nauczyciel zostaje otoczony kręgiem prawiących mu komplementy. Jaki jest tego efekt łatwo można się domyślić. Powstaje nierównowaga, w której nauczyciel otrzymuje tylko pozytywnie wzmacniające relacje zwrotne. Prowadzi ona nieuchronnie do przekonania o własnej doskonałości: „Jestem świetnym nauczycielem”.

Dlatego właśnie, szczególnie początkujących nauczycieli, uczulam, aby wyostrzyli słuch na krytyczne uwagi dotyczące sposobu prowadzenia przez nich zajęć. Warto zwrócić też uwagę na nastrój i z jakim wychodzą uczniowie z sesji i objąć swoim zainteresowaniem nie tylko tych tryskających pozytywną energią, ale również tych, którzy wydają się być obojętni lub niechętni. Warto dopytać o ich odczucia. Czasami można poprosić wprost o opinie i uwagi krytyczne na temat swoich zajęć. To właśnie one mogą stać się punktem wyjścia do kolejnego stopnia rozwoju i refleksji na nauczycielskiej drodze.

W rozdziale zatytułowanym „Mędrzec” w jednym z najstarszych tekstów buddyjskich Dhammapadzie czytamy:

„Gdy spotka się człowieka, który wskazuje błędy i gani,
trzeba podążać za taką mądrą i rozumną osobą
jak za drogowskazem ku ukrytemu skarbowi.
Zawsze lepiej jest podtrzymywać taki związek, nigdy gorzej.”

Pozwól, aby uczniowie byli Twoimi mędrcami, od których czerpiesz mądrość. Do uczniów zaś mam wielką prośbę, abyście byli mędrcami dla swoich nauczycieli i nie bali się przekazywać im swoich uwag i odczuć o zajęciach. Jestem przekonany, że jest to potrzebne i dobrze nam to zrobi.