fot. Pixabay

Jak dbać o skórę w zimie zgodnie z ajurwedą

Zima to czas pełen wyzwań dla naszej skóry. Chłodne powietrze, niskie temperatury, przenikliwe wiatry i suche otoczenie pozbawiają skórę naturalnej wilgoci, czyniąc ją matową, szorstką i skłonną do podrażnień. Traci ona wówczas swoją naturalną elastyczność i staje się podatna na uszkodzenia. Dlatego wymaga szczególnej troski, która pomoże jej zachować zdrowie i blask.

Choć wymienione problemy zimą mogą się nasilać (za chwilę wyjaśnię, dlaczego), to paradoksalnie właśnie wtedy skóra najlepiej poddaje się zabiegom pielęgnacyjnym.

Dlaczego zima to najlepszy czas na pielęgnację skóry?

Choć zimowe warunki bywają trudne dla skóry, ajurweda postrzega tę porę roku jako idealny czas sprzyjający jej regeneracji i odżywieniu. W chłodnych miesiącach skóra staje się sucha, a co za tym idzie, bardziej podatna na wchłanianie składników odżywczych. Warto więc wykorzystać sezon i zrekompensować skórze utratę naturalnej wilgoci, troszcząc się o nią zarówno od zewnątrz, jak i od środka.

Zanim jednak powiem Ci, jak to zrobić zgodnie z zaleceniami ajurwedy, krótko przedstawię Ci typy skóry charakterystyczne dla poszczególnych dosh.

Cechy skóry a doshe

Według ajurwedy skóra każdej osoby jest odzwierciedleniem dominującej doshy. Zgodnie z tym

• Skóra Vata jest sucha, cienka, szorstka i często chłodna, a nawet zimna w dotyku. Ma naturalną tendencję do odwadniania się. W związku z tym, że brakuje jej nawilżenia, jest podatna na zmarszczki bardziej niż skóra osób z dominacją innej doshy.
• Skóra Pitta jest miękka i ciepła. Ze względu na tendencję do generowania ciepła przez tę doshę i wzmożonego pocenia się jej skóra bywa wrażliwa, podrażniona, zaczerwieniona i podatna na stany zapalne. Oparzenia słoneczne (nawet w zimie), pokrzywki, wypryski, trądzik to coś, z czym najczęściej zmagają się osoby z doshą Pitta lub skórą w typie Pitta.
• Skóra Kapha jest gładka, chłodna w odczuciu, gruba i dobrze nawilżona. Czasem wręcz tłusta, co związane jest z naturą Kapha, czyli generowaniem dużych ilości wody. Skóra w typie Kapha narażona jest na zatrzymywanie wody, kumulowanie toksyn i pojawianie się zaskórników.

Każda z dosh ma inny typ skóry, każda potrzebuje innej pielęgnacji. Vata ze swoją skłonnością do suchości, odwodnienia i wychłodzenia powinna dbać przede wszystkim o nawilżenie i ochronę przed zimnem. Skłonności Pitty do przegrzewania, zaczerwieniania skóry i stanów zapalnych podpowiadają, by unikała nadmiernej ekspozycji na słońce i sięgała po produkty o właściwościach chłodzących. Kaphie dobrze zrobi detoksykacja, regularne złuszczanie i używanie lżejszych środków pielęgnujących skórę, które pozwolą jej zachować zdrowy wygląd.

Co zima ma wspólnego z Vatą?

Cechy typowe dla poszczególnych dosh można przypisać ludziom, jednak na tym się nie kończy. Powietrze, przestrzeń, ogień, woda i ziemia – pancha mahabhuta, czyli pięć żywiołów, zawartych jest we wszystkim, co znamy. Element każdego z nich możemy dostrzec w zjawiskach przyrody, porach roku, pożywieniu, emocjach, a nawet porach dnia.

Zgodnie z tym zima odzwierciedla cechy doshy Vata. Obie są chłodne, suche, lekkie i zmienne. Ich dominującymi żywiołami są powietrze i przestrzeń. Zimowe powietrze może doprowadzić do podobnych skutków, jakie w organizmie może spowodować nadmiar Vaty. To m.in. suchość skóry, wrażliwość, wewnętrzny niepokój, czy brak stabilności.

Różnice między doshami sprawiają, że skóra każdej z nich wymaga nieco innej pielęgnacji. Zważywszy jednak na fakt, iż w zimie cechy typowe dla Vaty uwydatniają się, wszystkie doshe (a w szczególności osoby o konstytucji Vata lub mocno zdestabilizowanej doshy Vata) powinny uwzględnić w swoich codziennym self care zabiegi i działania, które zatroszczą się właśnie o Vatę.

Pielęgnacja skóry w zimie

Dzięki bogactwu doświadczeń i praktyk ajurweda oferuje holistyczne podejście do pielęgnacji skóry, co oznacza dbanie o nią zarówno od zewnątrz, jak i od środka. Jeżeli jesteś zainteresowana, ajurweda odpowie Ci na 3 podstawowe pytania, dzięki czemu dowiesz się:

• Co pić?

Wśród zaleceń na pierwszym miejscu ajurweda stawia wewnętrzne nawilżanie. Jak wiesz, odpowiednie nawodnienie wpływa na wygląd skóry. W ajurwedzie jednak nie chodzi o samo picie wody, a o spożywanie wody ciepłej, ewentualnie w temperaturze pokojowej. Dla optymalnego nawilżenia skóry taką wodę najlepiej popijać przez cały dzień, w takich ilościach, byś czuła się dobrze.

Ilość wypijanej wody to kwestia indywidualna – podczas gdy sucha z natury Vata potrzebuje jej sporo, Kapha może pić jej znacznie mniej, ponieważ konstytucyjnie składa się z elementu wody. Już z natury ma jej całkiem dużo, choć jej skóra okresowo też może stać się suchsza niż zwykle. Poza nawilżeniem i poprawą jakości skóry regularne picie wody pomaga oczyścić organizm z toksyn (ama), poprawia procesy trawienia i wydalania.

Warto również włączyć do menu herbatki ziołowe, takie jak lipa, lukrecja czy prawoślaz, które wspomagają nawilżenie organizmu, a także cynamon, imbir, goździki, które mają naturę rozgrzewającą – idealną na chłodne zimowe dni.

Co jeść?

Na początku zimy dominują żywioły wiatru i przestrzeni, przypisywane doshy Vata. Później, im bliżej wiosny, kontrolę w przyrodzie przejmują jakości Kaphy – wilgoć i ciężkość. Mając tę wiedzę, w pierwszych tygodniach zimy warto dostosować dietę, by nie wytrącić z równowagi królowej dosh.

Sięgaj po ciepłe, gotowane dania, z dużą ilością (dla Kaphy mniej) dobrego tłuszczu, np. ghee. Wybieraj orzechy, mleko, strączki, organiczne mięso (jeśli jadasz), duszone warzywa, gulasze, zupy. Unikaj natomiast suchego, ciężkostrawnego, tamasowego jedzenia pozbawionego prany (puszki, mrożonki, produkty wysoko przetworzone).

Jeśli jesteś Vatą lub Kaphą jedz cieplejsze potrawy z dodatkiem rozgrzewających ziół. Jeśli jesteś Pittą, której nawet w zimie ciepło, potrawy możesz jadać nieco chłodniejsze (raczej ciepłe/letnie, niegorące). Surowe jednak ogranicz i zostaw na lato.

Niezależnie od tego, jaką doshę masz w swoim prakriti (natura psychofizyczna), staraj się jeść regularnie. Choć każda konstytucja potrzebuje innej ilości pożywienia, wszystkim, bez wyjątku, dobrze służy stały rytm dnia i regularne pory posiłków.

Odpowiednia dieta ma kluczowe znaczenie dla kondycji skóry – jej nawilżenia,  młodzieńczego blasku i zdrowia.

Regularne spożywanie ciepłych, dobrze zbilansowanych posiłków, dostosowanych do potrzeb danej doshy, ale i pory roku, wspomaga procesy trawienne, ułatwiając przyswajanie składników odżywczych i detoksykację. Mając na uwadze powyższe, dajesz sobie szansę na lepsze samopoczucie i piękny wygląd każdego dnia.

Jaką pielęgnację stosować?

Jednym z kluczowych zabiegów w ajurwedzie, który cudownie działa nie tylko na skórę jest abhyanga – masaż ciepłym olejem. Warto o niej pamiętać szczególnie zimą, gdy skóra narażona na suchość i podrażnienia potrzebuje dodatkowego nawilżenia.

Masaż ciepłym olejem poprawia krążenie, ale także dogłębnie nawilża skórę, pozostawiając ją gładką i pełną blasku.  W tym przypadku ajurweda również stosuje indywidualne podejście i każdej z dosh proponuje użycie innego oleju.

Dla Vaty najlepsze będą oleje sezamowy lub migdałowy, które głęboko nawilżają. Pitta może natomiast stosować chłodzący z natury olej kokosowy o właściwościach łagodzących podrażnienia. Jeżeli jednak doskwiera jej zimowe wychłodzenie, również może zastosować rozgrzewający olej sezamowy. Kapha, która sama w sobie jest już oleista, powinna wybrać coś lżejszego. Jeżeli jesteś Kaphą lub masz skórę typu Kapha sięgnij po oliwę z oliwek, lub olej winogronowy, które nie obciążą Twojej skóry.

Taki masaż wykonuje się od stóp, aż po głowę, pamiętając o okrężnych ruchach na stawach i posuwistych na kościach długich np. kończyn. Olej warto pozostawić na ciele przez ok. 20 minut, a następnie zmyć do pod prysznicem lub w kąpieli. Ważne, by woda nie była za gorąca, gdyż taka może dodatkowo przesuszać skórę. Najlepsza będzie zatem ciepła woda i łagodne środki czyszczące.

Abhyanga to skuteczna metoda na pielęgnację, nawilżenie i odżywienie skóry. Jednak to nie jedyne jej atuty. Dzięki regularnej praktyce wpłyniesz korzystnie na równowagę energetyczną ciała i zadbasz o zdrowie na wielu poziomach.

Ajurweda dysponuje wieloma metodami, które w sposób holistyczny wspierają kondycję skóry i ogólne samopoczucie organizmu. Powyższe stanowią fundament skutecznej codziennej troski o własne zdrowie z uwzględnieniem indywidualnych cech każdej doshy i potrzeb danej osoby. To holistyczne i unikalne podejście pozwala dobrać pielęgnację tak, by wspierała naturalną równowagę organizmu w kontekście zmieniających się pór roku i wyzwań, jakie niosą. Chroniąc skórę przed warunkami atmosferycznymi i zimowym klimatem w sposób, jaki proponuje ajurweda, zadbasz o siebie nie tylko na poziomie fizycznym, ale i energetycznym. A to oznacza wsparcie równowagi na co dzień i poprawę zarówno wyglądu skóry, jak i samopoczucia ogólnie – na zewnątrz i od środka.

ajurweda a uroda jak joginki dbają o skórę pielęgnacja skóry zimą skóra zimą